Radio programma’s door de jaren heen

Voor WO 1

Voor WO 1 was radio er vooral om morse codes te verzenden. Later vond men de elektronenbuis uit, waardoor het ook mogelijk werd om geluiden uit te zenden. Rond de periode van WO 1 kwamen de eerste radio uitzendingen. In Nederland was dat vlak na de oorlog (in 1919). In 1918 al begon Radio Kootwijk met het inrichten van een zendstation. De eerste programma’s die werden uitgezonden waren concerten. In 1923 ging de eerste radio omroep de lucht in. De verzuiling van Nederland was ook op de radio: elke geloofsovertuiging en/of maatschappelijke stroming had zijn eigen omroep. Zo hadden de protestanten de NCRV, de katholieken hadden de KRO en de socialisten (arbeiders) de VARA. Maar je had ook de AVRO voor mensen die bij geen enkele stroming hoorden. In 1926 kwam er ook de VPRO bij, voor vrijzinnige protestanten.

In 1930 werd het radioreglement ingesteld. De diverse omroepen mochten alleen uitzenden als ze konden aantonen dat zij bij een stroming in de maatschappij hoorden. Alleen de VPRO was tegen het verzuilde systeem. De zendtijd voor programma’s waren voor de grote omroepen: NCRV, KRO, VARA en AVRO. Als er zendtijd overbleef was dat voor kleinere omroepen, zoals bijvoorbeeld de VPRO.

Tijdens WO 2

Tijdens WO 2 werd de radio overgenomen door de Duitse bezetters. Er werd vooral Nazi propaganda uitgezonden. Voor de Nederlandse bevolking werd het vanaf 1943 verboden om een radio in huis te hebben, omdat de Duitsers bang waren dat er naar verboden radiostations zoals de BBC of Radio Oranje werd geluisterd. Ongeveer een kwart van de radio’s werden illegaal, omdat men ze niet inleverden. Via deze radio’s werd er toch nog geluisterd naar de verboden radiostations, met alle gevaren van dien. Je liep als burger het risico op een gevangenisstraf en soms zelfs het risico om doodgeschoten te worden.

Na WO 2

Na WO 2 kwam er tijdelijk een gezamenlijke radiozender: Radio Herrijzend Nederland. In 1946 werd de reguliere (verzuilde) programmering weer hervat.

In de jaren ’60 kwamen er ook radiozenders bij met ontspannende muziek: Hilversum 1,2 en 3 (tegenwoordig NPO Radio 1,2 en 3). Ook ontstonden de zogenaamde zeezenders, zoals Radio Veronica. De zeezenders ontstonden omdat de radio luisteraars niet tevreden waren met het aanbod van dat moment. Medewerking aan deze zeezenders was verboden, maar het uitzenden vanaf een schip onder vreemde vlag kon men niet verbieden. Deze radiozenders draaiden veel popmuziek, wat bij de bestaande zenders veel minder was. Ook was er voor het eerst sprake van een vast programma schema, zoals we dat nu nog kennen.

In de jaren ’80 kwam er ook een opmars van lokale omroepen. Het omroepbestel werd ook steeds meer uitgebreid. Begin jaren ’90 kwamen er ook commerciële radio omroepen zoals Sky Radio en Radio 10 Gold bij en werd de radio zoals we dat nu kennen, met een ruime keuze.